วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร ถนนประชาธิปก แขวงวัดกัลยาณ์ เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร

ลำดับที่ ๖๑

                                                  พระพรหมบัณฑิต
                                       (ประยูร ธมฺมจิตฺโต ป.ธ.๙, ศ.,ดร.)
                          ราชบัณฑิตกิตติมศักดิ์, กรรมการมหาเถรสมาคม,
                        เจ้าคณะภาค ๒, เจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
                        อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

                                                    สุขที่มีเงื่อนไข สุขที่มีเหยื่อล่อ*

          ทุกท่านถือโอกาสมาบำเพ็ญกุศลให้ได้ความสงบสุข อยู่ในบ้านเป็นชาวบ้านก็มีความสุข เป็นความสุขที่เรียกว่า สามิสสุข สุขที่มีเงื่อนไข สุขที่มีเหยื่อล่อ

          สุขที่มีเหยื่อล่อนั้นหมายความว่า ต้องได้แล้วจึงจะสุข ไม่ได้แล้วมีความทุกข์ อยากมีสตางค์ ได้สตางค์ก็มีความสุข วันไหนไม่ได้มาก็มีความทุกข์ อยากรับประทานอาหารที่อร่อยถูกปาก มีอาหารมาให้รับประทานที่เราอยากเราต้องการ ก็มีความสุข อยากให้ลูกหลานพูดจาไพดราะกับเรา วันไนหเขายิ้มเขาอารมณ์ดี พูดคุยกับเรา เราก็มีความสุข อยากมีคู่ครองได้ดังใจ วันไหนเขาทำตัวดี เราก็มีความสุข วันไหนทำตัวไม่ดี เราก็มีความทุกข์ นี้เรียกว่าความสุขขึ้นๆ ลงๆ พระพุทธเจ้าทรงใช้คำว่า กาเลนะ กาลัง เป็นบางครั้งบางคราว ถึงจะมีสุข สะมะเยนะ สะมะยัง เป็นบางสมัยเป็นช่วงๆ มีขึ้นมีลง มีสุขมีทุกข์ เพราะฉะนั้น ยามได้ก็เป็นสุข ยามไม่ได้ก็เป็นทุกข์ หลวงพ่อพุทธทาสจึงสอนว่า

          ยามจะได้ได้ให้เป็นไม่เป็นทุกข์
          ยามจะเป็นเป็นให้ถูกตามวิถี
          ยามจะตายตายให้เป็นเห็นสุดดี
          ได้อย่างนี้ไม่มีทุกข์พบสุขเอย

          เพราะฉะนั้นถ้าแต่ละคนรู้ว่าชีวิตเรามีขึ้นมีลง มีสุขมีทุกข์ จงดำเนินชีวิตให้ถูกต้องดีงาม

*จากประมวลพระธรรมเทศนาสำนักวัดประยุรวงศาวาส ๑๘๐ ปี เรื่องคิหิสุขกถา ว่าด้วยสุขของคฤหัสถ์
สมัยดำรงสมณศักดิ์ที่ พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต ป.ธ.๙,ศ.,ดร.)
แสดง ณ พระอุโบสถวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร ๒๕ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๔๙