เทศน์มหาชาติ วัดประยูรฯ เพิ่มพูนอานิสงส์
การเทศน์มหาชาติคือการร่ายยาวหรือการเล่าเรื่องมหาเวสสันดรชาดก ว่าด้วยพระบุพจริยาของพระพุทธองค์ในอดีตชาติ เมื่อเสวยพระชาติเป็นพระเวสสันดรบรมโพธิสัตว์ ทรงบำเพ็ญพระบารมีเป็นชาติสุดท้ายก่อนจะตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นธรรมนิยมประเพณีที่มีมาตั้งแต่ครั้งกรุงสุโขทัย กรุงศรีอยุธยา จนกระทั่งปัจจุบัน
พุทธศาสนิกชนเชื่อว่าคัมภีร์มหาชาติเป็นพุทธวัจนะซึ่งสมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสประทานแก่พระภิกษุสงฆ์ พุทธบริษัท ณ นิโครธาราม กรุงกบิลพัสดุ์ หากผู้ใดได้สดับย่อมเกิดสิริสวัสดิ์พิพัฒนมงคลเป็นกุศลบุญราศีสืบไป การเทศน์มหาชาติคือมหากุศลที่เตือนบุคคลให้น้อมรำลึกถึงการบำเพ็ญบุญ คือความดีที่ยิ่งยวด อันมีการสละความเห็นแก่ตัวเพื่อผลประโยชน์สูงอันไพศาลของมวลมนุษยชาติเป็นสำคัญ บริจาคทาน สละทรัพย์ ลดความตระหนี่ในใจ ไม่ยึดติดรูป รส กลิ่น เสียง ที่เป็นอนิจจัง
ชาวพุทธเชื่อว่าการได้ฟังพุทธวจนะย่อมเกิดอานิสงส์และกุศลราศีแก่ตน นอกจากนี้ยังเนื่องมาจากความเชื่อเรื่องศาสนาอันตรธานคือความเสื่อมของพระศาสนาด้วยเหตุ ๕ ประการ ที่เรียกว่า ปัญจอันตรธาน ได้แก่
๑. ประยัติอันตรธาน คือ ความสูญสิ้นผู้ศึกษาเล่าเรียน
๒. ปฏิบัติอันตรธาน คือ ความสูญเสียของการปฏิบัติธรรม
๓. ปฏิเวธอันตรธาน คือ ความสูญสิ้นการตรัสรู้อริยมรรคอริยผล
๔. สังฆอันตรธาน คือ การสูญสิ้นพระภิกษุสงฆ์
๕. ธาตุอันตรธาน คือ ความสูญสิ้นของพระสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้า
ดังนั้น การเทศน์มหาชาติจึงเป็นการสนับสนุนให้มีการศึกษาปริยัติสัทธรรม และเป็นการสืบทอดพระศาสนา เชื่อกันว่าผู้ใดได้ฟังเทศน์มหาชาติหรือเวสสันดรชาดกครบทั้ง ๑๓ กัณฑ์ ๑,๐๐๐ พระคาถาจบภายในหนึ่งวัน และบูชาด้วยดอกไม้ธูปเทียนแต่ละอย่างให้ครบพัน นิยมว่าเป็นสิริมงคลแม้น้ำที่ตั้งไว้ในมณฑลพิธีก็ถือว่าเป็นน้ำมนต์ อาจจะบำบัดเสนียดจัญไรได้ และจะได้ผลอานิสงฆ์อันยิ่งใหญ่ ๕ ประการ คือ
๑. จะได้เกิดมาในยุคศาสนาพระศรีอาริยเมตไตรย
๒. เมื่อดับขันธ์จะได้ไปเกิดในสุคติโลกสวรรค์ เสวยทิพยสมบัติอันโอฬาร
๓. จะไม่เกิดในอบาย (ไม่ตกนรก) เมื่อตายไปแล้ว
๔. จะเป็นผู้ที่มีทั้งลาภยศ สรรเสริญ ไม่ตรีและมีความสุข
๕. เมื่อได้ฟังพระธรรมเทศนาจะได้รับมรรคผลนิพพานเป็นพระอริยบุคคลในพระพุทธศาสนาและถึงความพ้นทุกข์
งานเทศน์มหาชาติปกติจัดหลังออกพรรษาพ้นหน้ากฐินไปแล้ว นิยมจัดเป็น ๒ วัน คือวันแรกเริ่มด้วยพิธีทำบุญตักบาตรพระทั้งวัด หรือตามจำนวนที่เห็นสมควร แล้วเทศน์เวสสันดรชาดกตามแบบเทศน์ต่อกันไปจนสุด ๑๓ กัณฑ์ รุ่งขึ้นทำบุญเลี้ยงพระ แล้วมีเทศน์จตุราริยสัจจกถาในระหว่างเพล จบแล้วเลี้ยงพระเพลเป็นอันเสร็จพิธี
ระเบียบพิธีในการเทศน์มหาชาติที่นิยมเป็นหลักใหญ่ๆ มีดังนี้
๑. ตกแต่งบริเวณพิธีให้มีบรรยากาศคล้ายอยู่ในบริเวณป่าตามท้องเรื่องพระเวสสันดร โดยนำเอาต้นกล้วย ต้นอ้อย และกิ่งไม้มาผูกตามเสา และบริเวณรอบๆ ธรรมาสน์ ประดับธงทิวและมีฉัตรตามสมควร
๒. ตั้งขันสาครใหญ่หรือจะใช้อ่างใหญ่ที่สมควรก็ได้ ใส่น้ำสะอาดเต็ม สำหรับปักเทียนบูชาประจำกัณฑ์ในระหว่างที่พระเทศน์น้ำในภาชนะที่ตั้งนี้เสร็จพิธีแล้วถือว่าเป็นน้ำพระพุทธมนต์ที่สำคัญ ภาชนะที่ใส่น้ำนี้ตั้งหน้าธรรมาสน์ กลางบริเวณพิธี
๓. เตรียมเทียนเล็กๆ จำนวน ๑.๐๐๐ เล่ม นับแยกจำนวนเป็นมัด มัดหนึ่งมีจำนวนเท่าคาถาของกัณฑ์หนึ่ง แล้วทำเครื่องหมายว่ามัดไหนสำหรับบูชาคาถากัณฑ์ไหน เมื่อถึงคราวเทศน์กัณฑ์นั้นก็จะเอาเทียนมัดนั้นออกจุดบูชาติดรอบๆ ภาชนะน้ำ ต่อกันไปจนจบกัณฑ์ให้หมดมัดพอดี ครบ ๑๓ กัณฑ์ จำนวน ๑,๐๐๐ เล่ม เท่าจำนวนคาถา บางแห่งนิยมทำธงเล็กๆ ๑,๐๐๐ คัน แบ่งจำนวนแล้วปักธงบูชาระหว่างกัณฑ์บนหยวกกล้วย การจุดเทียนหรือปักธงบูชากัณฑ์เป็นหน้าที่ของเจ้าภาพผู้รับกัณฑ์นั้นๆ
องค์การเผยแผ่วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
ได้จัดโครงการฝึกอบรมหลักสูตรวิชาการเทศนา รุ่นที่ ๒๑ ประจำปี ๒๕๕๖ ในวโรกาสเฉลิมฉลอง “สังฆราชบูชา พระชันษา ๑๐๐ ปี” สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก แก่พระภิกษุสามเณรผู้สนใจทั่วไป โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อผลิตและส่งเสริมบุคลากรของคณะสงฆ์ให้มีความรู้ความเข้าใจด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนาทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ และกำหนดให้มีการเทศน์มหาชาติด้วย
การเทศน์มหาชาติ จัดเป็นโบราณประเพณีอย่างหนึ่ง ซึ่งบรรพบุรุษไทยได้ยึดถือปฏิบัติสืบต่อกันมา การเทศน์มหาชาติเป็นการร่วมกันจรรโลงมรดกทางวัฒนธรรมที่สูงค่าให้อยู่ คู่กับพระพุทธศาสนาโดยน้อมรำลึกถึงเรื่องราวในสมัยที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เสวยพระชาติเป็นพระโพธิสัตว์ พระเวสสันดร พระองค์ทรงบำเพ็ญทานบารมียิ่งใหญ่คือการบริจาคทรัพย์สมบัติ พระโอรส พระธิดา และพระมเหสี ซึ่งการกระทำดังกล่าวเรียกว่า “ปัญจมหาบริจาค” ยากที่ปุถุชนทั่วไปจะทำได้
การจัดงานเทศน์มหาชาติทรงเครื่อง เฉลิมพระเกียรติครั้งนี้ เพื่ออนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมจริยธรรมคุณธรรมอันดีงามทางพระพุทธศาสนา โดยเชิญชวนหน่วยงานทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน ตลอดถึงประชาชนทั่วไป ได้มีโอกาสฟังเทศน์มหาชาติ และร่วมเป็นเจ้าภาพกัณฑ์เทศน์มหาชาติในแต่ละกัณฑ์
นอกจากนี้ยังได้กราบอาราธนาพระภิกษุที่มีเกียรติคุณในการเทศน์มหาชาติมาเป็นองค์แสดงในแต่ละกัณฑ์ ในวันอาทิตย์ที่ ๒๗ ตุลาคม ๒๕๕๖ ตั้งแต่เวลา ๐๘.๐๐ น. เป็นต้นไป โดยมีพระพรหมบัณฑิต เจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาส เป็นประธานในพิธี
โอกาสนี้ วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร ขอเชิญพุทธศาสนิกชน ท่านผู้มีเกียรติ ร่วมฟังเทศน์มหาชาติทั้ง ๑๓ กัณฑ์ ๑,๐๐๐ พระคาถา โดยทั่วกัน
กำหนดการ เทศน์มหาชาติทรงเครื่อง
วันอาทิตย์ที่ ๒๗ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๖
เวลา ๐๗.๐๐ น. - พระเถรานุเถระ ข้าราชการ ประชาชน ผู้มีเกียรติ พร้อมกัน ณ มณฑลพิธี
เวลา ๐๘.๐๐ น. - พระพรหมบัณฑิต ศาสตราจารย์ ราชบัณฑิตกิตติมศักดิ์ กรรมการมหาเถรสมาคม
เจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาส, เจ้าคณะภาค ๒ ประธานในพิธี
จุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัย
- ประธานฝ่ายฆราวาส เปิดกรวยถวายราชสักการะพระบรมฉายาลักษณ์ฯ
- จุดเทียนส่องธรรม
เวลา ๐๘.๓๐ น. - เทศน์มหาชาติ ๖ ธรรมาสน์ และเทศน์ทรงเครื่อง
โดย...พระราชธรรมวาที และคณะ เชิญญาติโยมบูชาเทศน์มหาชาติตามปีเกิด
- กัณฑ์ที่ ๑ กัณฑ์ทศพร คนเกิดปี ชวด หนู
- กัณฑ์ที่ ๒ กัณฑ์หิมพานต์ คนเกิดปี ฉลู วัว
- กัณฑ์ที่ ๓ กัณฑ์ทานกัณฑ์ คนเกิดปี ขาล เสือ
- กัณฑ์ที่ ๔ กัณฑ์วนประเวศน์คนเกิดปี เถาะ กระต่าย
เวลา ๑๑.๐๐ น. - ถวายภัตตาหารเพลแด่พระสงฆ์ ผู้มีเกียรติรับประทานอาหารกลางวัน
เวลา ๑๒.๓๐ น. - กัณฑ์ที่ ๕ กัณฑ์ชูชก คนเกิดปี มะโรง งูใหญ่
- กัณฑ์ที่ ๖ กัณฑ์จุลพน คนเกิดปี มะเส็ง งูเล็ก
- กัณฑ์ที่ ๗ กัณฑ์มหาพนคนเกิดปี มะเมีย ม้า
- กัณฑ์ที่ ๘ กัณฑ์กุมาร คนเกิดปี มะแม แพะ
- กัณฑ์ที่ ๙ กัณฑ์มัทรี คนเกิดปี วอก ลิง
- กัณฑ์ที่ ๑๐ กัณฑ์สักกบรรพ คนเกิดปี ระกา ไก่
- กัณฑ์ที่ ๑๑ กัณฑ์มหาราช คนเกิดปี จอ หมา
- กัณฑ์ที่ ๑๒ กัณฑ์ฉกษัตริย์ คนเกิดปี กุน หมู
- กัณฑ์ที่ ๑๓ กัณฑ์นครกัณฑ์ เสวยอายุทุกปี
เป็นเสร็จพิธีการเทศน์มหาชาติ
เวลา ๑๘.๓๐ น.- เจ้าประคุณสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ ประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่
สมเด็จพระสังฆราชกรรมการมหาเถรสมาคม, เจ้าคณะใหญ่หนเหนือ
แม่กองบาลีสนามหลวง เจ้าอาวาสวัดปากน้ำ ประธานในพิธี
จุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัย
- พระราชปฏิภาณมุนี เข้าถวายเครื่องสักการะ
- พระพรหมบัณฑิต กล่าวถวายรายงาน
- พระวิสุทธิภัทรธาดา ขานรายนามแล เบิกตัวผู้สำเร็จหลักสูตรฯ
เข้ารับประกาศนียบัตรและผู้ถวายการอุปถัมภ์โครงการฯเข้ารับของที่ระลึก
- พระสงฆ์ทรงสมณศักดิ์ เจริญชัยมงคลคาถา
- เจ้าประคุณสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ ประทานโอวาท
และกล่าวปิดโครงการอบรมหลักสูตรวิชาการเทศนา รุ่นที่ ๒๐
- ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติและคณะถวายไทยธรรม
- พระพรหมบัณฑิต และคณะสงฆ์ถวายไทยธรรมแด่ประธานในพิธี
ติดต่อ/สอบถาม
- สำนักงานเจ้าคณะภาค ๒ วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร แขวงวัดกัลยาณ์ เขตธนบุรี
กรุงเทพมหานคร ๑๐๖๐๐
- ทำบุญผ่านบัญชีได้ที่ธนาคาร กสิกรไทย สาขา วังบูรพา
เลขบัญชีธนาคาร ๐๔๔-๒๕๔๙๐๘-๗ ชื่อบัญชี องค์การเผยแผ่วัดประยุรวงศาวาส
- โทร. ๐๘๑-๓๗๑-๔๖๕๐,๐ ๒-๔๖๕-๕๕๙๒ แฟกซ์ ๐๒-๔๖๖-๙๔๙๘
- www.watprayoon.com
- Email:arthit.son@hotmail.com
ดาวน์โหลดเอกสารเพิ่มเติม1 : Download? (292 kb)
ดาวน์โหลดเอกสารเพิ่มเติม2 : Download? (292 kb)
ดาวน์โหลดเอกสารเพิ่มเติม3 : Download? (292 kb)
ดาวน์โหลดเอกสารเพิ่มเติม4 : Download? (292 kb)
ดาวน์โหลดเอกสารเพิ่มเติม5 : Download? (292 kb)
เขียนเมื่อ
2 ตุลาคม พ.ศ. 2556 | อ่าน
12971
เขียนโดย
วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
|